We hopen dan ook op transparantie en duidelijke communicatie over de vooruitgang van de plannen

Algemeen is de voorgelegde meerjarenplanning  een  goed opgebouwd en ambitieus plan met duidelijke kapstokken. In de vorige legislatuur waren er slechts 2 prioriteiten en werd nauwelijks geïnvesteerd, dit maal maar liefst 36 prioriteiten en forse investeringen. Ambitieuze plannen opstellen is natuurlijk nog maar het begin. Die allemaal waarmaken belooft nog een ander paar mouwen te worden.

De aanpak van de stadkernvernieuwing (kost 5miljoen €) met de zwakke weggebruiker op de 1^ste plaats en de jaarlijkse investering van 100.000€ in het beveiligen van de schoolomgevingen juichen wij erg toe. Positieve punten zijn verder onder meer de premies om de lokale ondernemers te ondersteunen en het actieve leegstandbeleid.  Ook de verenigingen kunnen op meer steun rekenen. Waar ze vorige legislatuur respectievelijk eens 7% en vervolgens 3 % van hun subsidies zagen dalen, komt er nu 25% werkingssubsidies bij. De verdere investeringen in de fietsinfrastructuur en de opmaak van een fietsplan juichen we uiteraard toe, hoewel het momenteel het nog niet duidelijk is hoe het plan er concreet zal uitzien. Op sociaal vlak zien we reikhalzend uit naar de opstart van de mobiele kruidenier en de brugfiguren in de strijd tegen eenzaamheid. Ook op vlak van participatie worden stappen in de goede richting gezet, maar er is zeker nog groeimarge op vlak van tijdige communicatie over die participatietrajecten, willen we echt alle Torhoutenaren zoveel als mogelijk bereiken en betrekken bij het beleid.  Groen zal zeker mee aan de kar trekken om dit verder uit te bouwen.

Investeren betekent uiteraard keuzes maken. Er gaan heel wat centen naar de stadskernvernieuwing (dikke € 5 miljoen); het aanleggen van fietssnelwegen en plaatsen van fietsenstallingen (ruim € 4,1 miljoen); de aankoop strategische gronden (ruim € 4,1 miljoen); het duurzaam moderniseren vleugel Champagne WZC (€ 3 miljoen) ; wegenonderhoud (€ 3 miljoen); duurzaam bouwen BKO (€ 2,9 miljoen); rioleringswerken (€ 1,87 miljoen); energiezuinige maatregelen stadsgebouwen (€ 1,35 miljoen); verbouwing en verduurzaming  CC (€ 1,28 miljoen), aanleg Noordlaan en landschapspark (€ 1,16 miljoen). Dat zijn de grote, noodzakelijke investeringen. Samen zijn ze goed voor €27,76 miljoen oftewel meer dan de helft van alle investeringen. Gezien de omvang van deze investeringen zijn we toch kritisch over voor ons prioritaire dossiers die niet of onvoldoende werden ingepland.

Wijkbudgetten lanceren met een totaal budget van 2.500€ per jaar (nog geen 300€ per wijk): dat is bijvoorbeeld echt peanuts (nog geen 300€ per wijk)! Ook de plannen om het ontmoetingscentrum verder uit te bouwen zijn bijzonder vaag en bovendien wordt er geen investeringsbudget voor vrijgemaakt. Nochtans zijn eenzaamheid en armoede misschien wel de 2 meest aangehaalde problemen bij de burgerbevraging. We merken ook dat vele mensen helemaal niet weten welk aanbod er is qua sociale maatregelen en vrijetijdsbesteding. Het ontmoetingscentrum zou hier een centrale rol in moeten en kunnen spelen. In onze buurgemeenten zien we ruim uitgebouwde centra die de hele week open zijn en een gevarieerd aanbod en doelpubliek hebben, ontmoetingscentra die echt verbinding creëren: Torhout kan daar nog erg veel van leren. Bovendien vragen we ons ook af hoe lang de locatie van ’t Centrum nog verder gebruikt kan worden. We missen op dit vlak echt een doordachte langetermijnvisie. Ook een visie rond de ondersteuning van mantelzorgers ontbreekt volledig in het plan, nochtans een expliciete verkiezingsbelofte. Met het ook op de vergrijzing en de vermaatschappelijking van de zorg zal nochtans veel meer nodig zijn dan de nogal karige mantelzorgpremie die we nu kennen in Torhout.
Ook een garantie voor minimumlevering van water, gas en elektriciteit voor gezinnen in armoede vinden we niet terug, nochtans ook een verkiezingsbelofte van 1 van de partijen in de meerderheid. In die lijn is er evenzeer te weinig garantie dat er voldoende betaalbare en of sociale woningen gecreëerd zullen worden.
Er wordt later in deze legislatuur een masterplan sport opgestart, dat vinden wij nogal laat. Waarom zo lang wachten gezien de hoge nood? Bovendien lezen we in de pers dat er een spaarpotje is om site Thor aan te komen en dat reeds vast staat dat het zwembad daar zal komen (weliswaar niet meer in deze legislatuur). Daarover vinden we binnen de meerjarenplanning niks terug. Voor de jeugdverenigingen zien we een forse investering in de lokalen van Sperregem, maar verder weinig concreets. Is het de bedoeling beide KSA’s daar dan onder te brengen? En wat met de scouts?
Er gaat aandacht naar het verduurzamen van het patrimonium via een energie-audit en duurzaamheidstoetsen en wordt daarin inderdaad fors geïnvesteerd. Toch mag het voor ons nog een versnelling hoger: er ontbreekt ons insziens concrete actie om op lokaal vlak mee te zoeken naar oplossingen om de technische en maatschappelijke uitdagingen van de energietransitie aan te pakken. Als we de doelstelling van 40% minder CO2-uitstoot uit het burgemeesterconvenant 2030 willen halen, zullen we meer inspanning moeten doen. Een energieprestatiecontract waarin alle gebouwen ter zelfder tijd aangepakt worden blijft een goedkopere optie. Bovendien laten we daar nog te vaak de kans liggen om burgers mee te laten participeren in groenestroomprojecten. Burgers en boeren vragen daarnaast naar meer inzet op korte keten en de strijd tegen voedselverspilling. Over dierenwelzijn vinden we eveneens niks terug in het meerjarenplan.

Er zijn dus heel veel investeringen gepland, maar hierdoor neemt de schuldgraad serieus toe (met 31,48%, van een kleine € 27 miljoen in 2020 naar ongeveer € 35,5 miljoen in 2025). We naderen hierdoor opnieuw het schuldcoëfficiënt van 1 (boven de 1 gaan we effectief in het rood)! Verder bemerken we dat de aangegane en aan te gane leningen steeds tegen een vaste rentevoet van 1,6% zullen gebeuren. Betekent dit dat er dus opnieuw niet onderhandeld wordt met verschillende partners? Of zien we dat verkeerd? Kunnen we daar niet beter scoren?
Bovendien zien we de personenbelasting en de opcentiemen niet stijgen, maar zien we daarnaast toch verschillende belastingen toenemen. Zo stijgt de prijs van het huisvuilzakken aanzienlijk. De vervuiler betaalt, daar staan we uiteraard achter, maar dan zou je verwachten dat de milieubelasting wat daalt. Deze stijgt echter ook. We hadden graag meer aandacht gezien voor sociaal eerlijkere belastingen. Ook het inzetten op meer subsidies vanuit Europa en/of Vlaanderen missen we in dit meerjarenplan. Er is nog veel onontgonnen gebied in subsidieland!
Tijdens de vorige legislatuur werd de broeksriem aangehaald  via de kaas-schaaf-methode. Hierdoor moeten alle diensten evenveel besparen, ongeacht hun noden. Ook de financiering van de pensioenen van de vastbenoemde medewerkers wordt steeds moeilijker door de versnellende vergrijzing (meer gepensioneerden) én het feit dat de steden en gemeenten hier zelf dienen voor in te staan door de staatshervormingen. Om deze kost te dekken zal er in de toekomst verder uit de reserves moeten worden geput. Het is niet voor niets dat onze burgemeester de open brief van burgemeesters heeft ondertekend met de hoogdringende vraag aan de federale regering om de pensioenlasten te helpen financieren… Daarnaast kunnen we verwachten dat ook de kosten van brandweer en politie zullen stijgen en werd geen risico gehouden met het renterisico en de inflatie of met mogelijke wijzigingen in de fiscaliteit van de hogere overheden (zoals bvb de tax-shift die voor 10% minder inkomsten uit de personenbelasting zorgde in de vorige legislatuur). Financieel is het dus een bijzonder ambitieus, maar misschien ook wel bijzonder risicovol plan: we hopen dat de kaasschaaf in de schuif mag blijven.

Met Groen willen we ons vanuit de oppositie constructief opstellen om deze meerjarenplanning op koers te houden. We hopen dan ook op transparantie en duidelijke communicatie over de vooruitgang van de plannen om zo mee de vinger aan de pols te houden.